Activiteit: Research planten/ Koken
Kerndoel: Appelmoes leren maken en proeven. Keukengereedschap gebruiken.
Groep: Middenbouw, Bovenbouw
Aantal kinderen: 10
Tijd: 60 minuten
Seizoen: Winter, Herfst
Waar: Binnen
Materiaal:
- 10 plankjes
- 10 schilmesjes
- 10 lepeltjes en 1 grote lepel
- 10 (verschillende) appels
- Pan
- Kookplaatje
- Glaasjes om appelmoes in te doen
- Kaneelpoeder
- Eventueel beetje suiker
Gerelateerde opdrachten
- Safari (wilde) bijen en bestuiving
Randvoorwaarden:
- Tafel om appel in stukjes te kunnen snijden
Opletten:
Kinderen kunnen zich snijden
Wat gaan we doen.
- Gesprekje over de appel. Aan welke plant groeit die en waar? Wat heeft een appel nodig om te groeien? Wat is een biologische appel? Verschil tussen biologisch en ecologisch?
- Kinderen proeven een rauwe appel. Wat proef je? Waar proef je dat op je tong?
- Kinderen schillen de appels en snijden die in kleine stukjes. Hoe kleiner de stukjes, hoe sneller gaar.
- Kleine stukjes in de pan doen en met een klein beetje water aan de kook brengen.
- Als de stukjes uit elkaar vallen is de appelmoes klaar. Roeren met een vork of lepel.
- Vallen niet alle appelstukjes uit elkaar dan noemen we de appelmoes appelcompote.
- Op smaak brengen mag iedereen zelf doen (met diverse specerijen).
Achtergrondinformatie leerkracht
Appel is een fruitsoort. Appels bevatten weinig calorieën. Er zit niet veel vitamine C in een appel, maar wel veel voedingsvezels en kalium. De fris zure smaak van appels ontstaat door het appelzuur. Appels staan net als ander fruit in de “Schijf van Vijf” en geven gezondheidsvoordelen. Appels uit Nederland hebben het hele jaar een lage klimaatbelasting met betrekking tot vervoer. We exporteren en importeren veel appels. Nederlandse appels eten we van af september en zijn goed te bewaren in een koelcel.
Verse buitenlandse appels kunnen we vanaf maart in de winkels kopen.
De appel behoort tot de pitvruchten, net als de peer. De functie van de pit is het zorgdragen voor de verspreiding van de zaden. Vogels die de vruchten opeten, eten soms ook de pit op, die vervolgens in de ontlasting terechtkomt. Als de ontlasting in de grond komt, kan uit de pit (het zaadje) een nieuwe vruchtboom ontstaan.
Je kunt een appelboom in de schooltuin planten. Zorg ervoor dat de bloesem bestoven wordt. Veel appelsoorten zijn zelfbestuivers (dan is geen andere plant/boom nodig, bestuiving door insecten kan plaats vinden vanuit dezelfde boom), maar de meeste planten/bomen vragen een goede buur die voor kruisbestuiving zorgt.
Spreekwoorden met appels:
- Appelen/knollen voor citroenen verkopen = oplichten, bedriegen.
- Appels met peren vergelijken = twee totaal verschillende dingen vergelijken
- Appeltje eitje = erg makkelijk.
- Daar komt een schip met zure appels = daar komt een stevige regenbui aan.
- De appel smaakt bomig = kinderen lijken op hun ouders.
- De appel valt niet ver van de stam/boom = kinderen lijken vaak op de ouders.
- De appel wegdragen/winnen = als schoonste erkend worden.
- De rotte appels uit de mand halen = de minder getalenteerde personen wegsturen, de minder goede dingen sorteren van de goede dingen.
- Door de zure appel (heen)bijten = het onaangename doen of over zich heen laten gaan.
- Een appeltje met iemand te schillen hebben = nog een vervelend onderwerp met iemand te bepraten hebben).
- Een appeltje voor de dorst = een reserve voor moeilijke tijden die mogelijk nog gaan komen.
- Eén rotte appel in de mand, maakt al het gave fruit te schand = als één persoon uit een groep zich misdraagt, wordt de hele groep erop aangekeken. Een negatieve beïnvloeding van één persoon kan vele anderen op het slechte pad brengen.
- Een twistappel vormen = een onderwerp van ruzie/conflict/onenigheid zijn)
- Gezien worden als een rotte appel/kool bij een fruitvrouw/groenvrouw = er niet erg welkom zijn.
- Gouden appels op zilveren schalen = iets is erg prachtig/goed/verstandig (verwoord).
- Iemands oogappel/ooilam zijn = iemands lieveling zijn (vaak een kind).
- Iets voor een appel en een ei verkopen = voor een erg lage prijs verkopen.
- Je (te) sappel maken = je (te) druk over iets maken.
- Liefhebben als de appel van zijn oog = erg veel van iemand houden.
- Scheepjes met zuren appelen = wolkjes die regen of storm voorspellen.
- Wie appelen vaart, die appelen eet = als je handelt in bepaalde goederen, dan zul je deze zelf waarschijnlijk ook gebruiken. Iemand die bepaalde werkzaamheden voor een ander moet verrichten, geniet daar doorgaans zelf ook van.
- Wie zichzelf bewaart, bewaart geen rotte appel = je moet voorzichtig omgaan met jezelf, want het is niet vervangbaar.
Engels spreekwoord:
An Apple a day keeps the dokter away = elke dag een appel eten dan houd je de dokter weg.
